Kjære taxisjåfør

Kjære deg som sitter i andre enden på telefonen hos HELFO, NAV eller andre offentlege kontor.
Kjære deg som av forskjellige årsaker treffer pasienter ofte nok til at du burde hatt eit kurs i kommunikasjon men likevel treff dei så sjeldent at du ikkje har det.
Kjære deg som er helsepersonell som nokon ganger snakker før du tenker.
Kjære deg som har ein jobb der du risikerer å treffe på nokon som har ein dårlegare dag enn deg.
Kjære deg som må omgåas meg på ein dårleg dag.

Dette er eit ope brev til deg.

Hei. Eg heiter Lina Kristine. Nokon av dykk som leser bloggen min kjenner meg kanskje ganske godt frå før av, men du som treffer på meg når eg må transporteres frå A til B (eller i dette tilfellet frå heimen til legevakta) fordi legen ikkje tørr å la meg køyre bil fordi eg kanskje er sjuk, veit kanskje ikkje kven eg er. Alt du veit er at du skal ut på ein «pasienttransport». For deg som sitter og tar telefonen hos HELFO er eg bare atter ein telefon og atter eit nummer på ei liste.

La oss bli litt betre kjent: Eg heiter Lina Kristine. Eg er 27 år og tannbørsten min er svart. Og rosa. Vi som pendler har ofte mange tannbørster. Ein heime og ein på jobben. Og apropos jobb: Eg har verdas beste jobb i helsevesenet. Eg møter folk i alle faser av livet og eg elsker utfordringene jobben min ofte gir meg. Og apropos elske: Eg er gift med den finaste, snillaste, flottaste mannen i verda. Nokon gangar når han søv ser eg på han og tenker «Fy søren, så heldig eg er». Saman med hundane våre har vi verdas finaste lille familie i eit fint lite hus på landet. Eg likar turar i skog og mark. Eg er i skrivande stund kommen til level 761 på Candy Crush og ein av dei store lidenskapane mine er å lyfte tunge ting. Eg er forresten veldig glad i musikk og eg syng ofte når eg er åleine i bilen, som forresten er ein el-bil. Eg har og interesse for politikk og er tilhengjar av å redde verda og hjelpe folk som ikkje er like heldige som deg og meg. Og så liker eg å reise, helst til andre plasser enn «Syden». Høyres eg ikkje ut som ein ok person?

Dette er meg: Usminka (som eg ofte er), uredigert og utan filter.

Svett og lykkeleg etter å ha fullført mitt første (forhåpentlegvis ikkje siste) 10km løp. Ein fin dag.

Og så var det alle disse kjipe tingene da. De tingene man helst ikkje nevner når ein skal bli kjent med nokon. De tingene ein helst ikkje vil diskutere for mykje sjølv med folk ein kjenner godt. Det man helst ikkje vil snakke for mykje om i frykt for å bli den personen som alltid syter og klager. De tingene ein «plager» venner, kollegaer og familie med å snakke om fordi det er ein så stor og påtrengande del av livet ditt at du ikkje klarer å la det være, uansett kor hardt du prøvar. Dei tingene eg likevel skal nevne no mens eg balanserar på ei hårfin linje der ein prøver å skrive om å leve med ein usynleg sjukdom utan å fremstå som ein sutrekopp eller hypokonder. Utan å bli for privat.

Livet har ikkje behandla meg veldig fint dei siste åra. I lengre periodar har eg levd i smertehelvete mens legene har klødd seg i hodet. Når eg ein gang i ny og ne må til legen for ein sjukemelding når smertene er for ille til å jobbe med er det diagnosen «migrene komplisert» som lyser imot meg. Heldigvis (for alle andre) er eg ein av få med denne diagnosen, for det har legen min fortalt meg. Fint at han klarer å sjå det positive i situasjonen.

Eg har ikkje noko fasitsvar på kva som er forskjellen på «vanlig» migrene og «komplisert» migrene, men eg trur eigentleg at det bare er ein litt meir fansy, formell måte for legene å fortelle meg at «Vi aner ikkje kva vi skal gjøre med deg! Ingenting av dei vanlige greiene funker jo».

Dei siste åra har blitt brukt på å jobbe seg gjennom felleskatalogen, den store tjukke boka med alle medisinane i. Lista over medisiner som har blitt prøvd er lang som eit vondt år. Lista over bivirkningene eg har måtte kjenne på kroppen er enda lenger. Nokon av dei har vært forbigåande mens andre har eg måtte leve med i lengre perioder. Ofte kjem eg til eit punkt der medisinene slutter å virke og eg må leve med smertene frem til ein eller annan lege får ein ny fix ide om kva dei kan gjøre med meg. Resultatet er ofte ei eller anna fantastisk pille som må prøves. Taktikken deres funker dårleg og ender stort sett i skuffelse. Blir eg aldri frisk? På dårlege dager skal det ikkje mykje til før dei vonde tankane trenger seg på.

Så var det eksperimentet med denne siste nye pilla da; På eit tidspunkt blir ting så ille at eg er nøydd å ringe legevakta. Eg er åleine heime og bivirkningene er så ille at eg ikkje vågar å oversjå dei lengre. Hjartet kjennes ut som det er på veg ut av bringa og pulsen er på 30-tallet til tass for at eg er på grensa til stressa. Beskjeden frå legevakta er klar: «Kom hit med ein gang» og «du får ikkje lov å køyre sjølv».

Det var der du kom inn i bildet, kjære taxisjåfør.

Etter å ha snakka med legevakta pakker eg med deg det mest nødvendige. Mobilladar, ei tjukk bok, lommebok, husnøkler. Klok av skade: ein veit aldri kor lenge ein må vente på legevakten. Når du kjem køyrande inn i oppkøyrselen min står eg klar utanfor og snakkar med leigebuaren min. Han smiler til meg, ønsker meg god bedring og gir meg ein klem. Eg smiler tilbake og forteller at «det ordner seg nok», for det må jo bare det. Det har telefondama på HELFO fortalt meg.

Så kjære taxisjåfør…

Eg åpner bildøren, hilser og setter meg inn. Det mest naturlige på dette tidspunktet, etter at eg sa «hei» til deg ville være om du sa «hei» tilbake. Du kunne og sakt «god dag», «hallo» eller «Ke det går i?». Vi er jo trass alt bare 4 mil frå Bææærgen. Eg er uansett ikkje så veldig kresen når det kjem til høfflighetsfraser. Du kunne og valgt å ikkje si nokon ting. Det hadde vært litt rart men det hadde kanskje vært betre enn alternativet du gikk for:

«Du ser søren ikkje mykje sjuk ut»
Og så med det tonefallet da!

Kjære taxisjåfør!
Beklager at blodet ikkje spruter. Beklager at eg ikkje halter. Beklager at eg ikkje spyr i bilen din. Beklager at eg ikkje har 40 i feber. Beklager at eg ikkje er kaldsvett og bleik. Beklager at eg ikkje har sterkere smerter. Beklager at eg ikkje er kreftsjuk og har hår på hovudet. Beklager at du må ta deg bryet med å køyre nokon som ikkje ser sjuke ut!

Kva i alle dagar svarer ein til noko sånn? Kva forventar du å høyre, kjære taxisjåfør? For deg er eg bare ei bestilling du fikk inn som «pasienttransport». Når du starter samtalen med å fortelle meg at sjukdommen min ikkje stod til forventningane dine tar du frå meg moglegheita til å snakke om heilt vanlege ting som at renta er lav og at sola skinner. Istedefor må eg sitte å lure på kor mykje informasjon eg eigentleg treng å dele med ein som har fått i oppdrag å køyre meg frå A til B sponsa av skattepengane våre.

Ubehag i brystet, ekstremt lav puls og litt lavt blodtrykk er vist ikkje så spanande å snakke om for ein taxisjåfør. Eg fortell at eg må på legevakten for å ta eit EKG og at det sannsynligvis kjem til å gå veldig fint. Eg fortell deg kva eg jobbar med og at eg av erfaring veit at det ikkje alltid er lurt å køyre bil når ein er sjuk eller skada. Folk gjør det heile tida, og det går dessverre ikkje alltid like bra. Du forteller meg at du har ein kompis som jobber med det samme som meg og at du har høyrd at blodig oppkast er den jævligste lukta som finnes. Joda, kompisen din har rett. Og lukta av blodig oppkast er ikkje det eg vil tenke på i ein taxi på veg til legevakten, for sjølv om eg ser heilt «smashing» ut i dine øyne har eg det faktisk ikkje bra. Kvar stod du i køen når dei sosiale antennene ble delt ut?

Eg har ved fleire anledninger tenkt på å skrive eit innlegg om alt det rare ein må finne seg i å høyre når ein er dårleg. Det er faktisk utruleg kva enkelte får seg til å si. Nokon gonger virker det som halve verda trur at det å tenke positivt (gjerne i kombinasjon med eit glas vatn og ein Paracet) kan kurere ein kvar sjukdom. At det å være sjuk er eit val eg har tatt. Målet med dette innlegget er sjølvsakt ikkje at venner, familie, kollegaer og folk som genuint bryr seg om meg skal være redde for å snakke med meg i frykt for å si dumme ting.

Dette er meint som eit lite spark i baken til alle dykk som trur at ein må sjå sjuk ut for å være sjuk. Til alle dykk som trur at Paracet, vann, fysisk aktivitet, rare dietter, noko rart du leste på internett, fastlegebytter eller det å skifte yrke kan løse problema mine. Til alle som prøver å selge meg aloeverajuice som om det er medisin. Til alle dykk som trur dykk veit betre enn ein nevrolog som har brukt over halve livet sitt på utdanning. Til alle dykk som prøver å tvinge «det ordner seg nok, tenk positivt»-holninga over på meg utan at dykk veit ķor vondt det kan være å gå i mine sko. Til alle dykk som faktisk har som jobb å nokon gonger treffe på «sånne som meg». Til deg som vil frata meg retten til å tillate meg sjølv å ha dårlege dager.

Beklager, kjære taxisjåfør!

Eg skal prøve å sjå litt sjukere ut neste gang!

Dette er meg til venstre (to fantastiske venner/kollegaer til høgre): Usminka (som eg ofte er), uredigert og utan filter. Ser eg sjuk ut?
Ser du forskjellen på biletet øverst i innlegget og dette? Å gå på fjellet er noko av det som gir meg mest glede her i livet. Dessverre gjør eg det ikkje så ofte som eg skulle ønske. Til trass for at eg står smilande på ein fantastisk fjelltopp er minnene eg sitter igjen med frå denne dagen prega av sterke smerter og kjensla av at eg vil klare så veldig mykje meir enn kva eg gjer no. Eg låg fleire dager på eit mørkt rom etter at dette bildet blei tatt. Du skulle sett meg då, taxisjåfør!