Frå verre til verst

Trigger warning: Folk som opplever eller har opplevd ufrivillig barnløyse eller å miste babyen og/eller graviditeten sin kan bli sinte eller lei seg av å lese dette innlegget. Eg håper eigentleg at absolutt alle blir sinte, men les vidare likevel, slik at ikkje fleire treng å gå gjennom det same som oss. Innlegget inneheld òg bilete av ein (veldig fin) død baby.

Når ein går gjennom slike ting eg har vore gjennom no kjennest nesten kvar dag som ein merkedag. På onsdag var det 5 veker sidan eg fødde ein nydeleg, død gut. I dag er det to månadar sidan vi fekk beskjeden som snudde liva våre på hovudet på det som skulle vere ein heilt vanleg ultralydtime. Eg har grått kvar einaste dag sidan og eg er ennå ikkje tom for tårer. Augelokka er derimot tomme for hud.

I går var òg ein merkedag. Ikkje berre fordi eg skulle vore glad og gravid og gå inn i ei ny svangerskapsveke, men fordi eg omsider satte mine bein på det lokale jordmorsenteret for siste gong på veldig lenge.

Folk som har vore gjennom det helvetet eg har vore gjennom burde ikkje vore tvunge til sitje på same venterom som høggravide damer som skal på ammekurs, medan ein ventar på ein psykolog som eigentleg jobbar med foreldreveiledning, men slik vart det…

I lesestoffet på venterommet kunne eg ha lese om kva babyen treng, kva som skjer på svangerskapskontrollen eller «min magiske reise» veke for veke. Dessverre stoppa reisa etter 21 veker og 5 dager. Eg rakk aldri den 2. svangerskapskontrollen hos jordmor i veke 24, der det kanskje hadde freista å opne eit av desse blada.

I tida mellom ultralyden der vi fekk beskjed om at Oskar ikkje var frisk og fødselen gjorde vi alt vi kunne for å førebu oss og få mest mogleg informasjon. Den første av dei tre vekene som gjekk vart brukt til å finne mest mogleg informasjon om høgresidig CHD (tilstanden han hadde) og om moglegheitene for at guten vår kunne vekse opp med brukbar livskvalitet. Den siste av dei tre vekene gjorde eg alt eg kunne for å prøve å setje meg inn i kva eg skulle gjennom, når alt håp var ute. Kva gjer ei abortnemd? Kor stor forskjell er det på ein seinabort og ein fødsel? Bortsett frå det openberre, at ein sit att med eit dødt foster istadenfor ein levande baby. Kor vondt gjer det? Kor lang tid tek det? Korleis blir ein behandla på sjukehuset? Kva får ein av smertestillande?
I forkant av fødsel er det vanleg med fødselsførebuande kurs. Dette rakk eg aldri å vere med på.

Eg oppdaga fort at det fantest eit stort hol i informasjonen på internett. Eg fann tonnevis med informasjon om korleis det var å ta ein medisinsk abort fram til uke 12-16, og eg fann tonnevis med informasjon om korleis det var å føde levande babyar og å miste barn etter levedyktigheitsgrensa, som no er rekna som veke 23. Det var lite informasjon om det eg skulle gjennom. Sjukehuset bidrog med skriftleg informasjon om minnelund, sjukehusprestar, obduksjon og kva eg skulle gjere med puppane mine etter fødselen så dei ikkje skulle byrje å produsere mjølk. Informasjon som absolutt var naudsynt, men dessverre langt frå nok, skulle det vise seg. I ettertid måtte eg google meg fram til om kroppen min oppførte seg normalt etter fødsel: Det gjorde den, og eg måtte lese om det på dei same sidene som nybakte mødre les om amming, kolikk og strekkmerke. Ei enorm tilleggsbelasting.

Men takka vere bloggen og at eg var open om dette var det fleire tøffe damer som tok kontakt med meg i forkant av fødselen og delte sine erfaringer rundt kva dei hadde gjort i liknande situasjon. Eg hadde aldri klart meg utan damene som delte sine erfaringer og tankar rundt alt frå korleis det var å føde eit dødt foster til tankar om gravferd, obduksjon og mykje av det som skjer i tida etterpå.

I dagane før fødselen tenkte eg mykje på at eg ville dele mi historie etter fødselen, i håp om at andre som må gjennom det same veit litt meir om kva dei har i vente. Frå vi reiste til sjukehuset ein måndag morgon til vi var ute torsdag ettermiddag skapte vi mange fine minne, og eg såg for meg ei historie om alle dei fine tinga vi gjorde som ikkje berre besto av piller, nåler, smerte, blod, død og fordervelse sånn som eg såg for meg i forkant. I ettertid sit eg dessverre att med ei historie full av sorg, smerte, avvising, brutte løfte og avslag.

I litt over halvanna døgn fekk eg kjenne på stoltheit, kjærleik og ein ørliten del av korleis det er å vere mamma. Den kjensla er vekke for lengst, men vi prøver å ta vare på dei gode minna likevel. Eg vann forøvrig med to poeng over Olav Emil i «Ticket to ride» begge gongane vi var i stand til å spele på sjukehuset.

Å gå gjennom prøverørsprosessen er noko av det mest frustrerande eg har gjort, og den satte sine spor både i kropp og psyke. Då eg vart gravid var det mykje av frustrasjonen som ikkje slapp taket. Sjølv om eg var blitt gravid kjente eg lite glede. Folk rundt meg snakka babyspråk til meg og klappa meg på magen (seriøst folkens: slutt med det!). Sjølv om eg var gravid gjorde det framleis vondt når folk snakka til meg som om det var ein sjølvfølge at eg ein dag skulle få bli mamma. «Bare vent til ungen blir født. Då får du hvertfall ikkje sove», «Eg sa jo at det kom til å gå på første forsøk» og «Du må ikkje vente for lenge med nummer to». Kjensla av å ikkje få det til slapp ikkje taket. Det gjorde heller ikkje irritasjonen over alt det teite folk sa og gjorde i beste meining.

Eg hadde første svangerskapskontroll hos fastlege. Trass den kjipe prøverørsprosessen, masse tårer og at han brukte meir enn 3 gonger tida som er rekna som ein vanleg legetime hoppa han over punktet som omtalar psykisk helse på «helsekort for gravide». Eg tok på eige initiativ kontakt med jordmor for litt ekstra oppfølging fordi kjensla av å vere nedstemt ikkje ville sleppe taket. Det tok ikkje meir enn nokre minutt inn i samtala før ho opplyste meg om at eg som gravid fekk tilgang til psykolog. Tilbodet var gratis og hadde kort ventetid.

Det er ikkje få gongar i løpet av prøverørsprosessen eg har tenkt at eg hadde hatt nytte av psykolog; Då ventetida viste seg å vere det som verka uendeleg lengre enn det halvåret vi var lova. Og den gongen vi låg vakne heile natta og diskuterte om vi var opne for å bruke donor om naudsynt. Og når eg mista moglegheita for å få behandling mot migrene og overlegen nesten regelrett kasta meg ut av kontoret utan at eg fekk svar på spørsmåla mine med beskjed om at «vi får sjå på det om det går galt». Og alle gongene medan vi venta på behandling, før vi «kom ut av skapet» der folk fortalde meg at det var på tide å starte babyproduksjonen no når vi bygde hus, spurde meg om eg var gravid og fortalde meg at klokka tikka. Og når dei ringde frå sjukehuset og fortalte oss at alle dei befrukta egga var døde; alle utanom det som vart Oskar…

Nokre bilete frå IVF-prosessen. «Babymaking gone wrong»-biletet vart teke etter at eg hadde komplikasjonar etter egguttaket. Eg hadde null peiling på kor gale det faktisk skulle gå…

Trass i at prosessen vi går gjennom seiest å vere like stressande som å gjennomgå kreftbehandling fekk vi aldri tilbod om psykolog. Derimot fortalde oppslag på veggen på KK oss at eg (som kvinne) var velkomen til samtale med sexolog. Sjølv om sex er noko av det siste ein tenkjer på i ein sånn situasjon (ein har trass alt gitt opp) hadde eg tilbodet i bakhovudet fordi det verka som einaste moglegheit til å snakke med eit menneske som hadde tid, utan å måtte bli henvist og vente i fire månader (eller å bruke ein formue på å gå privat). Å få tilbodet om psykolog etter at eg var blitt gravid var nærast absurd. Var det verkeleg sånn det var? At ein måtte bli gravid for å ha moglegheita til å snakke med profesjonelle for å komme over trauma ein opplever som infertil som går gjennom IVF?

Det var ikkje få gongar eg funderte på kor absurd dette var, medan Alanis Morisettes «Ironic» satte seg på hjernen. «Isn’t it ironic, don’t you think?»

Det lokale nærjordmorsenteret har parkering for barnevogn både i fyste og andre etasje om du skulle vere så heldig å vere eigar av noko så flott. Oppi alt kaoset er eg takksam for at tilfeldigheitene ville det til at vi aldri rakk å kjøpe barnevogn. 

Det er heller ikkje få gongar etter fødselen at den same songen har sett seg på hjernen. Lista over oppfølging vi har fått etter fødselen er verdas kortaste, og eg kunne skrive verdas lengste innlegg om alt som har skjedd (og ikkje skjedd) sidan det.

Vi vart lova av KK at vi skulle få oppfølging med ein gong påsken var over. Bortsett frå samtale med ein sosionom som har fortalt oss korleis ting burde vore har vi ikkje sett noko til det. Jordmora som lova å ringe 2-3 veker etter fødselen har ikkje gitt lyd frå seg. Då det byrja å gå opp for meg at eg trengte hjelp til å komme meg gjennom dette og las i journalen min på KK at dei tilsynelatande ikkje hadde planer om å følje opp sendte eg ei heil A4-side til fastlegen om korleis eg hadde det, med spørsmål om kvar eg kunne få hjelp. Responsen har kort fortalt vore dårleg og svært forsinka. Heldigvis har eg fått alle rekningene eg skulle ha…
(De fekk med dykk sarkasmen på slutten der, eller?)

Frå vi bestemte oss for at vi ikkje ville bere fram eit born som mest sannsynleg ville døy før termin gav eg beskjed om at eg trengte hjelp, og at jordmorsenteret ikkje var den rette plassen å vere for nokon som holdt på å miste eller hadde mista bornet sitt.

Nokre dagar før eg skulle vore på den 2. svangerskapskontrollen hos jordmor klarte eg å ta meg saman og skrive ein mail om at eg ikkje lengre trong svangerskapskontrollen fordi vi hadde mista Oskar. Det var første gong, og enn så lenge ein av to gongar nokon frå helsevesenet tok kontakt etter fødselen for å høyre korleis det gjekk (den andre telefonen kom òg frå jordmorsenteret).

Det viste seg raskt at eg skulle bli ein kasteball i systemet. KK var tause, fastlegen var treig og å møte opp på jordmorsenteret kjentest som ei større belasting enn det var til hjelp. DPSen ville ikkje gje rask hjelp så lenge eg ikkje var suicidal, og om eg ville bli henvist vidare måtte eg møte opp på jordmorsenteret og sitje på same venterom som nybakte og vordande mødre. At psykologen snakka med meg på telefon var ikkje godt nok.
«Isn’t it ironic, don’t you think?»

Nokre av bileta ein må gå forbi når babyen din er død og du treng hjelp til å komme gjennom sorga.

Trass i at eg møtte opp hos psykologen med det forhatte venterommet valde DPSen å avslå henvisinga ho skreiv. Avslaget vart lese på ein kafé på Island, på ein tur eg hadde bestemt meg for å prøve å gjennomføre trass i at det kjentest som heile livet eg hadde drøymd om hadde gått i tusen knas. «Isn’t it ironic, don’t you think?»

Avslaget var ikkje veldig overraskande for ei som er vorte van med motgang. Eg hadde allereie fått høyre at eg ikkje var dårleg nok sidan eg hadde vore på butikken ein gong etter fødselen (då vi gjekk tomme for mat). Og ein er kanskje ikkje «sjuk» nok når ein er dumdristig og klarar å overleve ferie med familien? Eller når ein tek på seg solbrillane for å gøyme tårene og karrar seg forbi bileta av babyane i korridoren på jordmorsenteret utan å kjenne seg suicidal.

Etter at eg kom heim frå Island kom òg avslaget på søknaden om foreldrepengar. Oskar vart ifølge NAV fødd ca 40 timar for tidleg til at eg kan få ta ut permisjon i staden for sjukemelding. Trass i at han var så stor og tung at eg er rekna som 2. gangs fødande om eg skulle vere så heldig å bli gravid igjen meiner ikkje NAV at eg har vore gjennom ein fødsel. Eller at eg kan kalle meg mamma.

Folk seier at eg er tøff. Og at eg er ein mamma. Å miste eit barn er mykje meir enn kva eg trudde eg skulle klare å overleve. Å bli svikta, gløymd og å få postkassen full av avslag etterpå er meir enn kva eg klarer. Å miste Oskar har gjort meg meir motivert til å leve og gjere det som trengs for å forhåpentlegvis oppleve å ein dag bli mamma, men det er trist å sitje att og kjenne seg så einsam og forlatt av folk som lova deg at alt skulle ordne seg «når berre påskeferien er over». Det er vondt å kjenne på at ein burde vere litt sjukare. Å plutseleg vere ein av dei mange som opplever det som ein byrde å ikkje vere suicidal.

Sorga går sin gang og vert litt betre dag for dag. Likevel er det mange ting som blir vanskelegare; Å oppleve helsepersonell som trøystar deg med at «no veit du iallefall at du kan bli gravid» medan du sørger. Å tenke på jordmødrene som fleire gonger i løpet av fødselen fortalte meg at «De er nok tilbake om eit år, i lukkelege omstende».
«Nei, det er vi ikkje. Det er faktisk ikkje fysisk mogleg.»

Når helsepersonell kan såre så mykje, kva skjer då når eg skal ut i verda og forsetje livet mitt? Eg som allereie blir trigga av reklame for barneutstyr på Facebook, av å køyre forbi nokon med barnevogn, av å skrolle gjennom babybileta på Instagram eller av å lese at endå ein person på venelista mi, som eg nesten ikkje kjenner, er vorte gravid. Igjen.

Etter avslaget frå DPSen måtte eg atter ein gong møte opp på det lokale jordmorsenteret. Der hadde eg eitt av dei mange angstanfalla eg har hatt i det siste og DPSen forsto omsider at eit jordmorsenter ikkje er ein god plass å vere for nokon som har mista babyen sin.

Det ser omsider ut til at eg får hjelp på ein plass som ikkje er full av ting som burde hatt «trigger warnings».

Eg veit ikkje om eg kjem heilt der eg vil med dette innlegget, men eg håpar alle som jobbar i helsevesenet gjer jobben sin. Eg kunne skrive eit mykje lengre og meir detaljert innlegg om alt som har gått til helvete dei siste 5 vekene, men kort oppsummert ser det meste ut til å vere ei suppe av: kommunikasjonssvikt, dårleg journalarbeid, folk som ikkje høyrer etter, folk som håper nokon andre ordnar opp og folk som rett og slett er dårlege i jobben sin. Absolutt alle eg har møtt som har vore med på å lage dette rotet er kvar for seg flinke folk, men kanskje med ei litt for stor tru på at «det er sikkert nokon andre som ordnar opp».

Det er ikkje sånn som dette det skal vere. Folk burde snakke saman. Folk burde gjere jobbane sine. Og om ein person sviktar burde ikkje heile livet rase saman som eit korthus. Eg har innsett at eg har hatt ei litt naiv tru på systemet, trass i at eg har høyrd om mange andre som òg har ramla mellom stolane.

Dette innlegget var ikkje berre meint som eit motivasjonsinnlegg til dei av dykk som jobbar i helsevesenet. Dei siste to vekene har eg fått meldinger frå folk som har forventinger om at ting går betre sidan tida går og sidan eg var i stand til å reise til Island og smile på nokre av bileta. Sjølv om tida går og sorga og saknet blir litt betre dag for dag betyr det dessverre ikkje at eg har det så mykje betre. Vegen tilbake til jobb og ein normal kvardag er litt fjernare enn kva eg fyst trudde den var, men eg håper og trur at eg kjem dit om ikkje så altfor lenge om eg får litt hjelp.

Det har blitt ein fin vane å avslutte innlegg med å takke nokon. Takk til dei som måtte halde ut med meg medan eg grein meg gjennom Island. Dykk er fantastiske! Og eg prøvar å vere glad for at eg reiste sjølv om det var litt vel tungt i periodar. Og ikkje minst: Takk til dei som har halde ut med meg på Os nærjordmorsenter som har gjort alt dei kunne for at eg skulle få best mogleg hjelp (sjølv om eg ikkje akkurat har møtt opp med glede dei siste gongane).

Som nemnd tidlegare i dette innlegget hadde eg ein ambisjon om å dele erfaringer rundt fødsel/seinabort. Ambisjonen er der enno, og eg håpar eg klarar å dele både det vonde, men òg alt det fine vi opplevde. For sjølv om eg sit att som eit og kjenner meg som eit traumatisert nervevrak no meiner eg framleis at mykje av fødselen var så fin som fødsel av ein død baby kan vere.

17.mai: Ein månad utan Oskar

I går var det 17.mai.
Grunnlovdagen, «barnas dag» og ein månad siden den verste dagen i livet mitt.
Mange sender meg meldinger om at dei tenker på oss. Nokon spør korleis det går. Andre vågar kanskje ikkje å spørje.

For ei stund sida, mens eg framleis var gravid bestilte vi oss tur til Island. Planen var å være gravid i uke 24/25 og håpet var at formen skulle være litt betre enn den var i 1.trimester sånn at eg kunne nyte og oppleve dette fantastiske landet igjen, denne gongen med familien.

Sjølv om vi mista Oskar bestemte eg meg likevel for å reise. Eg hadde eit ørlite håp om at det ville gjere godt å komme seg vekk litt og at det kanskje ville være lettare å «ta seg saman» og komme tilbake til jobb og ein litt meir normal kvardag etter ferien.

Men sorga tar ikkje ferie og lar seg dessverre ikkje reise frå. Den er der heile tida. Over alt!

Då vi reiste frå sjukehuset etter fødselen var det med løfter om oppfølging og hjelp til å komme oss gjennom dette. Dessverre har vi sett lite til hjelpa vi blei lova og vegen tilbake til kvardagen verkar fjernare enn nokon sinne. Systemet har svikta og eg føler eg har ramla mellom stolane utan nokon måte å komme meg opp. Den 16.mai kom atter ei avvising frå helsevesenet svart på kvitt, mens eg satt på ein kafé full av glade turistar på Islands sørkyst.

Sjølv om det var godt å sleppe unna 17.mai-feiring i Noreg er påminningane om kva vi har mista over alt. Alt ifrå all den islandske lakrisen eg no kan ete (som eg måtte begrense når eg var gravid) til å køyre forbi sauer med lam på markene. Å gå forbi stativ med babykler i butikkane er som eit hardt slag i den altfor tomme magen. Lista kunne forsatt i det uendelege… Det er ikkje ein plass i verda eg kan være utan at minna og traumane treng seg på. Solbrillene som skjuler tårene er blitt min beste venn.

No er vi omsider i Reykjavik etter ein 5 dagar lang tur rundt Island. Vegen mellom sorg og glede har vært kort og intens. Vi har ledd og smilt på bilder på alle dei fine stoppestadene langs reiseruta, men det har og vært mange tårer på dei nesten 1600 kilometrene vi har køyrd til no.  For sjølv om Island er favorittlandet mitt har dei siste dagane vert så tunge og intense at eg fleire gonger har spurt meg sjølv om eg ikkje heller burde ligget heime i fosterstilling. Likevel er det noko godt med å stå på kanten av eit stup (i ordets rette forstand) og kjenne på kor vakkert livet er og kor lyst eg har til å leve og ha det bra, til trass for alt vi har vært igjennom den siste tida.

Eg skulle ønske eg hadde overskudd til blogge om alt det fantastiske vi har sett sålangt på turen. Og eg skulle ønske eg hadde positive svar til alle som lurer på korleis vi har det. Eg har det ikkje bra, og sjølv eg har gode augeblikk er den lammande sorga aldri langt vekke. Heldigvis har eg med meg verdens mest tolmodige reisefølge, sånn at påminninga om kor mange fine folk eg har i livet mitt heller aldri er langt unna.

For det er ikkje bare reisefølget som er fine og tolmodige. Det har nesten ikkje gått ein dag etter at vi mista Oskar utan at eg har fått meldingar frå folk som bryr seg om oss. Det betyr framleis uendeleg mykje at folka som bryr seg om oss ikkje gløymer ❤ Takk!

Eg tørr ikkje å love at eg kjem sterkare tilbake; men eg kjem tilbake!
❤